“Yoksulluk, Yasak ve Yolsuzlukla Mücadele” iddiasıyla 22 yıl önce iktidara gelen AKP, oy aldığı kesimlere verdiği sözleri tutmadı. Oylarını alarak iktidara geldiği yoksullar, süreçte daha da yoksullaşırken AKP zenginlerin partisi haline geldi. Türkiye’de milyonlar vaatlerini yerine getirmeyen AKP tarafından ‘uyutulduğunu’ düşünürken, iktidarın sokakta yaşayan hayvanları uyutmaya dönük yasa değişikliği girişimi milyonları bir kez daha kutuplaştırdı.
Vatandaş “AKP yıllarca bizi uyuttu, şimdi sıra hayvanlara geldi” yorumunu yapıyor. İşte 22 yıldır AKP’nin yerine getirmediği sözler:
ENFLASYON: 2002 seçim beyannamesinde dönemin enflasyonu eleştirilirken “2001 yılı itibariyle sadece dört ülkenin (Angola, Kongo, Zimbabwe ve Beyaz Rusya) enflasyon oranı Türkiye’nin üzerinde kalmıştır. Enflasyon tek haneli rakamlara inecektir” denildi. 2024’te enflasyon oranında Arjantin, Suriye ve Lübnan’dan sonra en yüksek enflasyona sahip dördüncü ülke durumundayız.
3 Y: AKP, 3 Kasım 2002 seçimleri öncesinde 3Y (yasak, yoksulluk, yolsuzlukla mücadele) sloganı ile iktidara geldi. Seçim beyannamesinde “Yolsuzluk konusundaki cezalar ağırlaştırılacak, hukuki süreç hızlandırılarak, yolsuzlukların adalet sistemine gölge düşürmesi önlenecektir” sözü verildi. Bu sözler de unutuldu. Yolsuzluğu belgelerle ortaya çıkan, skandala karışan isimlere dokunulmadı. Ne siyasetçi ne de bürokratların yargılanmasının önü açıldı.
TORPİL: “Kamu yöneticilerinin atanmasında tam anlamıyla liyakat sistemi hayata geçirilecektir” denildi ama olmadı. AKP’den referansı olmayan, iktidara yakın STK’lardan destek bulamayan kamuda yükselemedi. Mülakat sistemi ile binlerce insanın hakkı yendi, gençlerin geleceği karartıldı.
DEMOKRASİ: AKP’nin ‘ileri demokrasi’ vaadi de boş çıktı. Merkezi Londra’da olan Economist Intelligence Unit’in her yıl düzenli olarak yayınladığı ‘Küresel Demokrasi Raporu’nda Türkiye’nin olduğu 59 ülke ‘baskıcı rejim’ kategorisinde yer aldı. 24 ülke ‘tam demokrasi’, 50 ülkenin ‘kusurlu demokrasi’, 34 ülkenin ‘hibrit demokrasi’ olarak nitelendirildi.
DÖVİZ: AKP iktidara geldiğinde dolar 1.61 lira idi. Uzun yıllar döviz kuru yükselmedi. 2013’e gelindiğinde 2 TL’ye çıktı. 2015’te 3 TL, 2018’de 6.89, 2020’de 8.58, 2021 9.47, 2022 16.43’e çıktı. Her seçim öncesinde AKP’li yöneticiler, doların aşağı düşeceği 1 lira olacağı yönünde açıklamalar da yaptılar ama şimdi 32 lira oldu.
HUKUK: Türkiye, hukuk alanında da sınıfta kaldı. Hukukun Üstünlüğü Endeksi’ndeki 142 ülke arasında Türkiye 117. sırada yer aldı. Tanzanya, Kongo ve Surinam gibi geri kalmış ülkeler bile Türkiye’den daha üst sıralarda yer buldu.
ÖZGÜRLÜK: Türkiye’nin Akademik Özgürlükler Endeks puanı 2012-2022 arasında 0.43’ten 0.08’e düştü. Son 10 yılda özgürlük seviyesinin hızla gerilemesiyle ülkemiz 2023 raporuna göre 179 ülke içinde 166. sırada yer aldı.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ: Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye, 180 ülke içerisinde 158’inci sırada yer aldı. ‘’Çok vahim’ ülkeler kategorisine girdi.
100’üncü yıl hedefi de tutmadı
■ Cumhuriyetin 100. yılında dünyada ilk 10 ekonomi arasında girecektik ama 17. sırada kaldık. Milli gelir hedefi 2 trilyon dolardı, 1.1 trilyon dolar oldu. Kişi başına milli gelir 25 bin dolar yerine 13 bin dolarda kaldı. Enflasyon tek hane denilmesine rağmen yüzde 70’lere dayandı. İşsizlikte hedef yüzde 5, gerçekleşen yüzde 9.2 oldu.
■ Pandemi döneminde Avrupa’da uzun kuyruklar ve üretim sıkıntısı baş gösterince iktidar, “Almanya’da kuyruklar, Fransa’da kuyruklar, yiyecek bulamıyorlar, Türkiye’de böyle bir sorun yok” diyerek Batıyı eleştirdi. Ancak ekonomik veriler bu ülkelerden daha kötü olduğumuzu gösterdi.
■ Yap-işlet-devret yöntemiyle yapılan köprü ve otoyol gibi projeler büyük şirketleri zengin ederken, para vatandaşın cebinden çıktı. İktidarın ‘cebimizden tek kuruş çıkmayacak’ dediği geçiş garantili köprü ve otoyolları işleten şirketlere sadece 2024 yılında 163 milyar TL ödenecek.
